W związku z dobiegającym końca procesem legislacyjnym ustawy z dnia 9 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa, zwanej dalej specustawą, Powiatowy Urząd Pracy w Limanowej, w oparciu o informacje przekazane przez Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej, przedstawia główne założenia specustawy, w zakresie pobytu i pracy obywateli Ukrainy, którzy przekroczyli granicę Polski od 24 lutego br.

Główne założenia specustawy w zakresie pobytu:

1. Pobyt obywatela Ukrainy, który wjeżdża od 24 lutego br. do Polski uznaje się za legalny przez 18 miesięcy (nie dotyczy to tych obywateli Ukrainy, którzy już mają w Polsce prawo do legalnego pobytu).
2. Wjazd obywatela Ukrainy do Polski może zostać zarejestrowany przez komendanta placówki Straży Granicznej podczas kontroli granicznej. W innym przypadku pobyt obywatela w naszym kraju rejestrowany będzie po złożeniu wniosku w organie gminy o nadanie numeru PESEL. Organ gminy wydaje potwierdzenie złożenia wniosku.
3. Obywatelowi Ukrainy, którego pobyt w Polsce jest lub był uznawany za legalny, będzie udzielane zezwolenie na pobyt czasowy. Obywatel Ukrainy będzie musiał złożyć wniosek o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy nie wcześniej niż przed upływem 9 miesięcy od dnia legalnego wjazdu do Polski, a nie później niż w okresie 18 miesięcy od tej daty. Zezwolenie będzie udzielane na jego wniosek jednorazowo na okres 3 lat licząc od dnia wydania decyzji. Jest on wtedy uprawniony do wykonywania pracy bez zezwolenia na pracę.

Główne założenia specustawy w zakresie pracy:

1. Obywatel Ukrainy, który korzysta ze specjalnych uprawnień od 24 lutego br. oraz każdy obywatel Ukrainy, który aktualnie przebywa legalnie w Polsce może podjąć legalnie pracę u każdego pracodawcy w Polsce bez żadnych dodatkowych formalności.
2. Pracodawca ma jeden obowiązek – zgłosić fakt podjęcia pracy przez każdego obywatela Ukrainy korzystającego ze swobodnego dostępu do rynku pracy do powiatowego urzędu pracy poprzez system elektroniczny praca.gov.pl w ciągu 14 dni od podjęcia pracy.
3. Obywatel Ukrainy, który wcześniej legalnie pracował (np. zezwolenie, oświadczenia) w Polsce nie musi robić nic by dalej móc legalnie pracować u tego pracodawcy. Jeśli chce zmienić pracodawcę nie potrzebuje do tego żadnego zezwolenia. Wystarczy zgłoszenie opisane powyżej.
4. Obywatel Ukrainy, który korzysta ze specjalnych uprawnień od 24 lutego br. oraz każdy obywatel Ukrainy, który aktualnie przebywa legalnie w Polsce może zarejestrować się w urzędzie pracy jako bezrobotny lub poszukujący pracy na takich samych zasadach jak dla obywateli RP, z tym, że rejestrować będą mogły się również osoby starsze tj. kobiety powyżej 60 roku życia i mężczyźni powyżej 65 roku życia.
5. Obywatele Ukrainy będą mogli korzystać z usług rynku pracy tak jak Polacy, w szczególności będą mogli korzystać z pośrednictwa pracy, poradnictwa zawodowego oraz szkoleń. Projektowane regulacje umożliwią obywatelom Ukrainy swobodny dostęp do instrumentów rynku pracy, aktywnych form pomocy oraz umożliwią skierowanie do zatrudnienia za pośrednictwem urzędów pracy.
6. Rejestracja obywateli Ukrainy odbywać się będzie w oparciu o specustawę oraz rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 14 kwietnia 2020 r. w sprawie rejestracji bezrobotnych i poszukujących pracy, które będzie stosowane odpowiednio.