„Bliskie spotkania z historią – Ocalić od zapomnienia” – to projekt o tematyce historycznej realizowany przez p. Dorotę Węgielską i p. Małgorzatę Kawecką w Szkole Podstawowej nr 1 w Lubomierzu w roku szkolnym 2018/2019. Jego ideą jest rozbudzanie wśród dzieci i młodzieży zainteresowania historią, zarówno w jej wymiarze ogólnonarodowym jak i lokalnym oraz rozszerzenie wiadomości uczniów na temat wydarzeń, jakie miały miejsce podczas okupacji na terenie ich „Małej Ojczyzny” i w sąsiednich miejscowościach.

Poprzez podejmowanie samodzielnych działań, realizację wielu interesujących zadań., poszukiwanie „śladów historii” w najbliższej okolicy oraz dokumentowanie wspomnień wojennych najstarszych mieszkańców Lubomierza uczestnicy programu pogłębiali swoją wiedzę o II wojnie światowej poprzez Dzięki spotkaniom ze świadkami historii – najstarszymi mieszkańcami Lubomierza, którzy przeżyli wojnę i pamiętają każdy jej moment z najdrobniejszymi szczegółami, nasi uczniowie poczuli tragizm wojennej rzeczywistości, ciągły strach i zagrożenie.  Poznali wydarzenia, które rozegrały się w lipcu 1943r. przy kościele w Lubomierzu i  historie skrywane przez gorczańskie lasy.

Wśród zaproszonych gości była pani Zofia Nachman i pani Zofia Zasadni, które podzieliły się z nami bardzo osobistymi wspomnieniami pełnymi bólu i niepewności związanymi z pobytem w więzieniu i obozie pracy, przeszukiwaniem domostw przez Niemców i stratą najbliższych osób. Panie mówiły o biedzie i głodzie, jakiego doświadczali ludzie, o niemieckim zakazie pomocy Żydom  i  nauczaniu, które istniało pomimo trudnych warunków.  Natomiast wywiad przeprowadzony z panem Józefem Kowalczykiem- weteranem bitwy o Monte Cassino, który pod dowództwem generała  Władysława Andersa walczył o wolność naszej Ojczyzny na różnych kontynentach, zachęcił uczniów do zgłębiania wiedzy na temat własnej miejscowości, poznawania osób, które zapisały się w jej historii, a także  ich poświęcenie i bohaterstwa, które budzi powszechny podziw i szacunek.

Kolejną „lekcją historii” zorganizowaną w ramach projektu była wycieczka do  „miejsc pamięci” na terenie Gminy Mszana Dolna. Pierwszym miejscem z cyklu wycieczek edukacyjnych był przysiółek „Mogiła” w Kasinie Wielkiej. To tutaj 4 września 1939 r. rozegrała się krwawa i  jedna z najbardziej znanych bitew na południu Polski. Następnie  uczniowie poznali tragiczną historię pacyfikacji wsi Gruszowiec oraz niewyobrażalne cierpienie ludności żydowskiej z Mszany Dolnej i okolic, bestialsko zamordowanej przez hitlerowców w sierpniu 1942r.W centralnej jego części znajduje się okazały pomnik zwieńczony figurą orła, będący jednocześnie zbiorową mogiłą około  30 osób zamordowanych w czasie II wojny światowej. Tutaj również uczniowie odnaleźli nazwisko osoby rodem z Lubomierza –  Stanisława Adamczyka, który zginął za udzielenie  pomocy Żydowi.  Ostatnim punktem naszej wycieczki był kościół w Lubomierzu, gdzie w lipcu 1943 r. franciszkanie i mieszkańcy wsi, oskarżeni o współpracę z gorczańskimi partyzantami, doznali cierpienia i upokorzenia z rąk niemieckiego okupanta, a plebania- klasztor została spalona.

Szczególnym „Miejscem Pamięci” jest Muzeum Auschwitz – Birkenau. Ogrom tragedii, jaka rozegrała się na terenie byłego niemieckiego obozu koncentracyjnego i zagłady, poruszył wszystkich. Uczniowie z klas 7 i 8, a także ich rodzice, babcie i dziadkowie oraz ojciec proboszcz – Piotr Głód,  nauczyciele – wychowawcy razem, w skupieniu i zadumie przeszli pomiędzy obozowymi barakami, wysłuchawszy w ciszy historii ludobójstwa Żydów, Polaków oraz wielu  innych narodów. Zwiedzanie Muzeum Auschwitz – Birkenau to kolejne doświadczenie, które pokazało, że nie wolno nam zapomnieć o tym, co stanowi naszą historię i buduje tożsamość narodową.

Realizacja kolejnych zadań projektu, była okazją do spotkania uczniów z pasjonatami i miłośnikami historii. W marcu  Szkołę Podstawową nr 1 w Lubomierzu odwiedził pan Kajetan Rajski – redaktor naczelny kwartalnika „Wyklęci”, a pod koniec maja w Rodzinnym Pikniku Historycznym, zorganizowanym dla całej społeczności uczniowskiej oraz mieszkańców Lubomierza  wzięli udział przedstawiciele Stowarzyszenia Rekonstrukcji Historycznych 1 Pułku Strzelców Podhalańskich ze Słopnic. Odbył się pokaz militariów: broni, sprzętu wojskowego i umundurowania. Uczniowie mogli zapoznać się z działalnością 1PSP na terenie ich miejscowości i okolic oraz spróbować żołnierskiego posiłku.

Ocalić od zapomnienia wojenne historie – te z pierwszej linii frontu i te codzienne, przeżywane każdego dnia okupacji, to jeden z głównych celów projektu „Bliskie spotkania z historią” . W jego realizację zaangażowało się wiele osób: dorośli i dzieci, najmłodsi i najstarsi mieszkańcy wsi, nauczyciele i ojciec proboszcz parafii w Lubomierzu. Dzięki współpracy udało się zebrać kilkadziesiąt stron wojennych wspomnień popartych  zdjęciami i starymi dokumentami. Zostały one wydane w formie książki – albumu pt. „Był taki dzień… Wojenne wspomnienia mieszkańców Lubomierza”i będą pamiątką dla przyszłych pokoleń młodych lubomierzan.

Cykliczne „spotkania z historią” wzbudziły zainteresowanie uczniów  wydarzeniami  z przeszłości. Wielu z nich wzięło udział w konkursach o tematyce historycznej. Największy sukces odniosła Blanka Aksamit z klasy IV, której rysunek przedstawiający słynnego „Misia Wojtka”,  został wyróżniony spośród 3000 prac nadesłanych na Ogólnopolski Konkurs Historyczny „75 rocznica bitwy o Monte Cassino” zorganizowany przez Związek  Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej  Polskiej – Zarząd Główny w Warszawie. Patronat nad konkursem objęli: Anna Maria Anders – sekretarz stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, Anna Zalewska – minister Edukacji Narodowej oraz Jarosław Szarek – prezes IPN-u.

Projekt „Bliskie spotkania z historią – Ocalić od zapomnienia” został zrealizowany dzięki wsparciu i pomocy pani dyrektor Jadwigi Baran – Stożek i współfinansowany przez Gminę Mszana Dolna.

źródło: UG Mszana Dolna