Charakterystyka powiatu pod kątem lasów

Ogólna powierzchnia lasów w Powiecie Limanowskim wynosi: 37 000 ha w tym powierzchnia lasów państwowych: 14 000 ha

Powierzchnia szczegółowo:

Lasy Nadleśnictwa Limanowa : 8 500 ha
Lasy Nadleśnictwa Stary Sącz: 500 ha
Lasy Gorczańskiego Parku Narodowego: 5 000 ha
Powierzchnia lasów niepaństwowych w Powiecie limanowskim wynosi 22 867 ha.
Nadleśnictwo Limanowa nadzoruje 20 015 ha
Nadleśnictwo Stary Sącz nadzoruje 1 513 ha
Gorczański Park Narodowy nadzoruje 1 339 ha.

Gospodarkę leśną na terenie Powiatu Limanowskiego prowadzą nadleśnictwa w Limanowej i w Starym Sączu oraz Gorczański Park Narodowy.

Położenie
Lasy Powiatu Limanowskiego posiadają znaczne zróżnicowanie wysokości i położone są w obszarze dwóch grup górskich, to jest w Beskidzie Wyspowym i Gorcach. Lasy Powiatu Limanowskiego położone są w zlewni rzek Dunajca i Raby. Stopień zalesienia powiatu jest wysoki i zróżnicowany. Spośród gmin wiejskich powiatu najbardziej zalesionymi są Kamienica (62,4%) i Niedźwiedź (54,6%), a najmniej Jodłownik (23,7%) i Łukowica (24,6%).

W ramach podziału przyrodniczo leśnego Polski wyróżniono osiem krain przyrodniczo leśnych. Krainy dzielą się na dzielnice przyrodniczo leśne, a te z kolei na mezoregiony.
Lasy położone na terenie Powiatu Limanowskiego znajdują się w krainie VIII Karpackiej, Dzielnicach Gorców i Beskidu Sądeckiego oraz Dzielnicy Beskidu Makowskiego i Wyspowego w mezoregionie Gorców oraz mezoregionie Beskidu Wyspowego.
Kraina VIII Karpacka – to obszar polskiej części Karpat. Warunki klimatyczne są zróżnicowane w zależności od położenia nad poziom morza. Dominującymi gatunkami lasotwórczymi są tu: jodła, buk oraz świerk.

Typy siedliskowe lasu
Na terenie Powiatu Limanowskiego występują następujące typy siedliskowe lasu; LG – las górski – 70,9 % pow., LMG – las mieszany górski – 18,9 % pow., BMG – bór mieszany górski – 8,5 % pow., BWG – bór wysokogórski – 1,6 % pow., LłG – las łęgowy górski – 0,1 %. Powierzchniowy udział gatunków drzew występujących w drzewostanie: buk – 38 % pow., jodła – 37 % pow., świerk – 21 %, pow. oraz gatunki domieszkowe 4 % pow.. Przeciętna zasobność drzewostanów wynosi 204 m3/ha, a przeciętny wiek 66 lat.

Nadleśnictwo Limanowa

Nadleśnictwo położone jest w VIII Karpackiej Krainie Przyrodniczo-leśnej, Dzielnicy Gorców i Beskidu Sądeckiego, oraz Dzielnicy Beskidu Makowskiego i Wyspowego, jest nadleśnictwem o znacznym zróżnicowaniu wysokości od 400 m npm do 1200 m npm. Prowadzi gospodarkę leśną na terenie 8524 ha lasów państwowych oraz nadzoruje gospodarkę w lasach niepaństwowych na pow. 20015 ha. Powierzchnia zasięgu administracyjnego Nadleśnictwa Limanowa wynosi 80781 ha. Nadleśnictwo to podzielone jest na 9 leśnictw państwowych (o łącznej powierzchni 8 579,59 ha) i gospodarstwo szkółkarskie „Szczyrzyc” nadzór w lasach niepaństwowych realizowany jest przez 7 obwodów nadzorczych wyłączonych.

Obszar na którym działa obejmuje następujące jednostki administracyjne: 2 miasta (Limanowa, Mszana Dolna) oraz 7 gmin: Limanowa, Dobra, Laskowa, Jodłownik, Mszana Dolna, Tymbark, Kamienica.

Lesistość obszaru w zasięgu administracyjnym Nadleśnictwa Limanowa (lasy państwowe i niepaństwowe) wynosi 41 %.

Wykaz Leśnictw Lasów Państwowych Nadleśnictwa Limanowa

Obręb Limanowa – 4574,44 ha

Jaworz – 559,26 ha

Kostrza – 925,04 ha

Łopień – 1201,35 ha

Skalne – 950,59 ha

Ostra – 938,20 ha

Obręb Kamienica – 4005,15 ha

Lubogoszcz – 766,60 ha

Mogielica – 1133,73 ha

Kiczora – 980,10 ha

Gorc – 1124,72 ha

W ramach powierzonego nadzoru, utworzone jest również 7 obwodów nadzorczych lasów, nie stanowiących własności Skarbu Państwa, o łącznej powierzchni 20 015 ha.

Wykaz Obwodów Nadzorczych Nadleśnictwa Limanowa:

Laskowa – 2293,00 ha

Limanowa – 2812,46 ha

Jodłownik – 2207,01 ha

Słopnice – 2940,06 ha

Jurków – 2575,29 ha

Mszana Dolna – 3355,64 ha

Kamienica – 3862,13 ha

Zagospodarowanie Lasu w 2004 roku:

szkółki i pow. pod produkcją szkółkarską – 5,34 ha

odnowienia i zalesienia – 10,98 ha

uznanie odnowień naturalnych – 62,86 ha

poprawki i uzupełnienia – 6,73 ha

pielęgnowanie gleby – 86,66 ha

czyszczenia wczesne – 58,99 ha

czyszczenia późne – 243,72 ha

trzebieże wczesne – 357,63 ha

trzebieże późne – 336,88 ha

Użytkowanie Lasu :

Użytkowanie rębne

przeciętny etat roczny – 16028 m3
użytkowanie w 2004 r – 16166 m3

Użytkowanie przedrębne

przeciętny etat roczny – 13976 m3
użytkowanie w 2004 r – 11834 m3

Razem użytkowanie:
przeciętny etat roczny – 30004 m3; użytkowanie w 2004 r – 31500 m3

Ochrona lasu

Drzewostany Nadleśnictwa Limanowa charakteryzują się dobrym stanem sanitarnym.

Szkodniki wtórne zwalcza się poprzez:

usuwanie drzew zasiedlonych,
wykładanie i usuwanie drzew pułapkowych,
wykładanie pułapek feromonowych.

Pozostałe czynniki szkodotwórcze:

grzyby zgorzelowe w szkółkach leśnych,
obiałka pędowa w uprawach i młodnikach jodłowych,
opieńka miodowa i huba korzeniowa w drzewostanach świerkowych,
huraganowy wiatr.

Na obszarze Nadleśnictwa znajduje się 16 obwodów łowieckich wydzierżawionych 12-stu kołom łowieckim, 9 obwodów ma charakter leśny (lesistość powyżej 40%), pozostałe 7 to obwody polno-leśne. Roczny odstrzał zwierzyny grubej wykonywany jest średnio w ilościach: 46 szt. jelenia, 570 szt. sarny, 30 szt. dzika. W związku ze zgryzaniem upraw przez zwierzynę Nadleśnictwo Limanowa prowadzi corocznie ich ochronę przy użyciu środka Cervacol. Średniorocznie zabezpieczane jest ok. 250 ha upraw sztucznych i odnowień naturalnych.

Ochrona przeciwpożarowa

Nadleśnictwo znajduje się w III kategorii zagrożenia pożarowego (zagrożenie małe). W związku z tym nie ma potrzeby zabezpieczania lasów pasami ppoż. i budowy wież obserwacyjnych.
Największe zagrożenie pożarowe występuje w okresie wiosennym w trakcie wypalania traw przez miejscową ludność.

Najważniejsze działania Nadleśnictwa w zakresie ochrony ppoż. to:

utrzymanie porządku wzdłuż szlaków turystycznych,
uruchomienie patroli ppoż. w okresie zagrożenia,
utrzymanie baz sprzętu ppoż.

Kompleksy leśne na terenie Powiatu Limanowskiego:

Powyżej 400 ha kompleksy:

Mogielica
Gorc – Kiczora – Jaworzynka
Łopień
Jaworz
Lubogoszcz
Ćwilin
Śnieżnica
Ciecień
Kostrza

Od 100 do 400 ha – 10 kompleksów leśnych

Do 100 ha – ok. 100 kompleksów leśnych

Gorczańskie polany

Gorce są typową grupą górską w Beskidach Zachodnich. Od roku 1981 najbardziej charakterystyczne i najlepiej zachowane ich ekosystemy podlegają ochronie w Gorczańskim Parku Narodowym. 6% powierzchni Parku zajmują polany reglowe, z których znaczna część stanowi własność prywatną. Są one efektem działalności człowieka. Blisko przez sześć wieków wykorzystywane były jako łąki kośne lub pastersko, częściowo też jako użytki orne. Po II wojnie światowej nastąpił regres hodowli owiec i bydła, co ograniczono użytkowanie polan.

Spowodowało to wiele niekorzystnych zmian w florze i faunie, doprowadziło do zubożenia różnorodności biologicznej i konfliktu na styku przyroda-człowiek. Ze 107 polan znajdujących się w granicach Parku blisko połowa została zakwalifikowana do zabiegów ochrony czynnej, mających na celu zarówno zachowanie szaty roślinnej jak i walorów krajobrazowych. Dobór zabiegów lub ich kombinacja są dostosowane do typu ekosystemu i celu ochrony. Na uwagę zasługuje fakt przywrócenia wypasu owiec na Polanie Wzorowej, którą wraz z obiektami pasterskimi nabył Park w roku 2002. /Tomasiewicz/

Nadleśnictwo Stary Sącz na terenie Powiatu Limanowskiego nadzoruje 406 ha lasów państwowych oraz 1513 halasów niepaństwowych natomiast Gorczański Park Narodowy nadzoruje 5075 ha lasów państwowych i 1339 halasów niepaństwowych.

Przydatność gruntów
Przydatność gleb do produkcji rolniczej określa 6 klas bonitacyjnych. Najwyższą wartość rolniczą stanowią gleby zaliczane do I klasy, najniższą do klasy VI. W powiecie limanowskim klasyfikacja użytków rolnych przedstawia poniższy wykres. Gleby wysokiej jakości klasy I, II, III, stanowią tylko 2,4%. Największy udział mają gleby IV i V klasy bonitacyjnej łącznie 76,6%. Co stanowi powierzchnię V bonitacji –21,0 tys. ha i VI – 10,4 tys. ha w powiecie limanowskim.