Odpady niebezpieczne w formie zużytych baterii powstają w głównej mierze w gospodarstwach domowych. Baterie i akumulatory małogabarytowe zużywane są także w budownictwie, energetyce, handlu, łączności, usługach serwisowych, w służbie zdrowia, jak również w szkolnictwie oraz w innych instytucjach.
Zużyte baterie, są odpadem niebezpiecznym. Po korozji obudowy wyzwalają się z nich metale ciężkie oraz substancje toksyczne.
Przeciętnie w jednej tonie zużytych baterii spotkamy:
– dwutlenek manganu 270,0 kg;
– żelazo 210,0 kg;
– cynk 160,0 kg;
– grafit 60,0 kg;
– chlorek amonowy 35,0 kg;
– miedź 20,0 kg;
– wodorotlenek potasu 10,0 kg;
– rtęć (tlenek rtęci) 3,0 kg;
– kilka kilogramów niklu i litu;
– kadm 0,5 kg;
– srebro (tlenek srebra) 0,3 kg;
– niewielkie ilości kobaltu.
Oprócz tego baterie zawierają smołę, szkło, krzemionkę, papier i folię a nawet wodór. Zagrożenia zdrowotne istnieją przede wszystkim ze strony toksycznego działania metali ciężkich (ołowiu, kadmu i rtęci) ale również używane kwasy bądź zasady tworzące elektrolit mają właściwości żrące i korozyjne. Szkodzić mogą pozostałe związki o ile dostaną się do środowiska i naszych organizmów w większych stężeniach.
Jedna bateria typu „paluszek” zanieczyszcza trwale 1 metr sześcienny ziemi. Jedna bateria zegarkowa zawierająca srebro skutecznie skaża od 5000 do 50 000 litrów wody. Jedna bateria w kompostowni powoduje zatrucie całej partii kompostu.
Biorąc pod uwagę zapisy w Programie Gospodarki Odpadami Powiatu Limanowskiego szczególnie wysoki jest poziom rozproszenia miejsc powstawania odpadów, trudny do kontroli i właściwego gromadzenia odpadów oraz ich przetwarzania. Praktyką powszechnie stosowaną jest przenikanie odpadowych baterii i akumulatorów, szczególnie małogabarytowych, do strumienia odpadów komunalnych i w rezultacie deponowanie ich na składowiskach komunalnych. Odpadowe baterie i akumulatory posiadają dużą wartość surowcową. Poddane procesom odzysku stanowią znaczne zasoby ochraniające naturalne złoża surowcowe.
W powiecie limanowskim 90% ilości zużytych akumulatorów powstaje w sektorze transportowym, zarówno podmiotów gospodarczych jak i indywidualnych użytkowników.
Ze względu na fakt bardzo dużego rozproszenia miejsc powstawania zużytych akumulatorów i baterii najbardziej istotnym czynnikiem determinującym gospodarkę tymi odpadami jest ich odzysk z rynku. Aktualnie zbieranie baterii pierwotnych i wtórnych funkcjonuje w kraju bardzo słabo, właściwie w sposób incydentalny (szkoły, gminy). Dlatego należy przeprowadzić:
- poprawę organizacji zbiórki akumulatorów i baterii z rozproszonych miejsc powstawania – informowanie o punktach przyjmujących zużyte akumulatory i baterie,
- uświadomienie mieszkańcom powiatu sposobów prawidłowego postępowania z odpadowymi bateriami i akumulatorami.
Zbiórka odpadów niebezpiecznych w formie zużytych baterii od mieszkańców regionu oraz z sektora małych i średnich przedsiębiorstw będzie kontynuowana i rozszerzana w wytypowanych placówkach tj.:
- Szkoły – zbiórka zużytych baterii,
- Sklepy ze sprzętem elektrotechnicznym – zbiórka zużytych baterii i akumulatorów.
W 2007 roku utworzono 13 punktów zbiórkowych w urzędach miast, gmin i w starostwie powiatowym.
W 2009 roku Powiatowe Centrum Ekologiczne poszerzyło tę działalność poprzez zwiększenie liczby stałych punktów zbiórki zużytych baterii z 13 punktów utworzonych w 2007 roku powstały dodatkowo 33 punkty w szkołach oraz 18 punktów w sklepach.
W ustawie o bateriach i akumulatorach z dnia 24 kwietnia 2009 r. (Dz.U. Nr 79, poz. 666) możemy przeczytać:
Art. 48. [Obowiązki sprzedawcy detalicznego]
Sprzedawca detaliczny baterii przenośnych lub akumulatorów przenośnych, którego powierzchnia sprzedaży w rozumieniu art. 2 pkt 19 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U. Nr 80, poz. 717, z późn. zm.[6] ) przekracza 25 m2, jest obowiązany do:
1) przyjęcia selektywnie zebranych zużytych baterii przenośnych i zużytych akumulatorów przenośnych od użytkownika końcowego przez udostępnienie pojemnika na zużyte baterie przenośne i zużyte akumulatory przenośne, bez możliwości żądania od niego zapłaty za ich przyjęcie;
2) przekazania zużytych baterii i zużytych akumulatorów, o których mowa w pkt 1, sprzedawcy hurtowemu lub zbierającemu zużyte baterie lub zużyte akumulatory.
Art. 49. [Obowiązki sprzedawcy hurtowego]
Sprzedawca hurtowy baterii przenośnych lub akumulatorów przenośnych jest obowiązany do:
1) przyjęcia zużytych baterii przenośnych i zużytych akumulatorów przenośnych od użytkownika końcowego oraz od sprzedawcy detalicznego, któremu przekazał baterie przenośne lub akumulatory przenośne, bez możliwości żądania od niego zapłaty za ich przyjęcie;
2) przekazania zużytych baterii i zużytych akumulatorów, o których mowa w pkt 1, zbierającemu zużyte baterie lub zużyte akumulatory.
Pojemniki te będą dostarczane i opróżniane przez REBA. Oddając pełne baterii pojemniki Rebie będziemy mieć pewność, że zostaną one poddanego recyklingowi, który polega na poddaniu ich odpowiedniej obróbce pozwalającej na prawie całkowity odzysk zawartych w nich związków. Tym sposobem zmniejszy się masa odpadów niesegregowanych i zawierających odpady niebezpieczne. W konsekwencji obniży to koszt usuwania odpadów komunalnych, a także zmniejszy ich negatywny wpływ na środowisko. Rola Reby polega na dostarczeniu pojemników na zużyte baterie, ich bezpłatnego odbioru, oraz dostarczaniu materiałów edukacyjnych w tym zakresie.
W 2011 roku PCE kontynuowało zbiórkę baterii, oraz zachęcało szkoły do czynnego brania udziału w akcji. Zorganizowano również konferencję w Starostwie Powiatowym w Limanowej na której wystąpił Zenon Telman – Członek Zarządu Organizacji Odzysku Reba S.A. z siedzibą w Warszawie przedstawiając program lojalnościowy wobec szkół między innymi powiatu limanowskiego. Przedstawił możliwości uczestnictwa w programie przez szkoły oraz udział dzieci w corocznych konkursach w zbieraniu baterii. W konferencji i warsztatach łącznie wzięło udział 43 osoby z całego powiatu limanowskiego.
14 września 2015 r. w ramach kontynuacji współpracy odbyło się kolejne spotkanie z nauczycielami szkół oraz przdsatwicelem Reby.
Zenon Telman – Prezes Organizacji Odzysku Reba S.A. z siedzibą w Warszawie przedstawiając program lojalnościowy wobec szkół między innymi powiatu limanowskiego. Przedstawił możliwości uczestnictwa w przez szkoły oraz udział dzieci w corocznych konkursach w zbieraniu baterii.
wiecej na reba.com.pl