17 listopad 2023
Od kwietnia br. w Pracowni Analitycznej Szpitala mężczyźni z terenu powiatu limanowskiego w wieku od 50 do 75 lat mogą bezpłatnie wykonać oznaczenie stężenia markera PSA w surowicy krwi. Jego stężenie można oznaczyć w zwykłym badaniu krwi, którą pobiera się z żyły łokciowej pacjenta. Jest to proste badanie przesiewowe pozwalające wykryć bezobjawowego raka prostaty. Badania wykonywane są w ramach kampanii promocyjno – edukacyjnej dotyczącej nowotworu gruczołu krokowego w całości finansowanej ze środków Powiatu Limanowskiego.
W celu wykonania badania należy się zgłosić do rejestracji pracowni analitycznej a następnie pobrać krew w punkcie pobrań. Punkt pobrań jest czynny od poniedziałku do piątku w godzinach 7.00 – 11.00. Odbiór wyników jest możliwy od poniedziałku do piątku w godzinach 7.00 – 14.00.
Na badanie wykonane w ramach akcji nie jest wymagane skierowanie.
W badaniu mogą brać udział również mężczyźni, którzy w ramach kampanii oznaczali poziom markera PSA w ubiegłych latach. Coroczne kontrolowanie wskaźnika PSA jest niezwykle istotne dla zdrowia mężczyzn.
Zapoznaj się z informacjami na temat markera PSA, sposobu przygotowania do badania oraz wskazań do jego wykonania.
Nowotwór gruczołu krokowego
Rak prostaty jest najczęściej występującym nowotworem u mężczyzn. Jest on drugą, zaraz po raku płuc, przyczyną zgonów. Jest to podstępna choroba, we wczesnym stadium nie daje żadnych objawów. Kiedy jest wykrywany, niejednokrotnie ma postać zaawansowanego nowotworu z przerzutami. W Polsce nowotwór złośliwy gruczołu krokowego najczęściej rozpoznawany jest w II stadium. Z powodu nowotworu prostaty w Polsce co roku umiera około 4 000 mężczyzn. Nowoczesne terapie mogą wydłużyć życie chorych nawet o blisko 5-10 lat oraz znacznie poprawić jego jakość. Dlatego też, w celu wczesnej diagnostyki, jednym z coraz bardziej popularnych badań kontrolnych jest badanie PSA.
Co to jest PSA?
PSA (ang. Prostate Specific Antigen) to antygen gruczołu krokowego, białko wytwarzane przez komórki stercza. Jego stężenie można oznaczyć w zwykłym badaniu krwi, którą pobiera się z żyły łokciowej pacjenta.
Do czego służy marker PSA?
Marker PSA jest drugim, obok badania prostaty, testem przesiewowym, który pozwala na wykrycie bezobjawowego raka prostaty. Często pozwala na wykrycie choroby na wczesnym etapie rozwoju, dzięki czemu leczenie jest bardziej efektywne.
Antygen PSA produkowany jest również przez zdrowy nabłonek w okolicy prostaty i może być wykrywany także u osób ze zdrowym gruczołem, w stanach zapalnych gruczołu, jak i u osób z nowotworem stercza. Dlatego też wynik badania PSA powinien być w każdym przypadku interpretowany przez specjalistę.
Przebieg i przygotowanie do badania
Stężenie poziomu PSA oznacza się w zwykłym badaniu krwi, którą pobiera się z żyły łokciowej pacjenta. Badany nie musi być na czczo, jednak dla wiarygodności wyników powinien pamiętać, że poziom PSA całkowitego może wzrosnąć i utrzymywać się na nienaturalnie wysokim poziomie w ciągu 48 godzin po stosunku czy jeździe na rowerze. Dlatego też co najmniej na dwa dni przed wykonaniem testu PSA badany powinien powstrzymać się od tego typu aktywności.
Kiedy należy wykonać badanie PSA?
Na coroczne badanie poziomu PSA powinien się zgłaszać każdy mężczyzna po 50. roku życia lub – jeśli należy do grupy podwyższonego ryzyka raka prostaty (mężczyźni, u których w rodzinie występował rak prostaty, oraz osoby rasy czarnej) – powyżej 40. lub 45. roku życia.
Ponadto, badanie poziomu PSA zaleca się u mężczyzn, u których występują takie objawy jak:
– częste oddawanie moczu
– parcie na pęcherz
– osłabienie strumienia moczu
– zaparcia
– bóle pleców w odcinku lędźwiowym kręgosłupa
– utrata wagi
– zaburzenia erekcji
Objawy te wynikają z przerostu gruczołu krokowego, który może mieć charakter nowotworowy. Jednak należy pamiętać, że są one charakterystyczne również dla innych schorzeń, np. zapalenia lub łagodnego przerostu gruczołu krokowego, dlatego ważne jest, by wynik badania PSA zinterpretowany przez specjalistę.
